Bamboekleding: niet zo duurzaam als het lijkt

Bamboe is een ecologisch gewas, dat razendsnel groeit en veel minder water nodig heeft dan katoen. Daarnaast zijn pesticiden overbodig om bamboe gezond te laten groeien. Na het kappen groeit de plant zonder heraanplanting vanzelf weer aan. Bamboekleding wordt vaak gepresenteerd met duurzame labels en milieuvriendelijke uitspraken. Hoewel bamboe als plant duurzaam is, vraagt de productie van bamboetextiel om meerdere bewerkingen en behoorlijk wat arbeid

Bamboekleding die in de winkel ligt, is meestal gemaakt van viscose vezels, populair in de modewereld die wordt gewonnen uit planten. De snelste en meest gebruikte manier om bamboevezels zacht en verwerkbaar te maken, is via een chemisch proces, dat gevaarlijk is voor mens en milieu. Hierbij wordt de bamboe omgezet in een pulp die tot garen kan worden gesponnen. Daarbij komt het nog vaak voor dat fabrieken hun vervuilde afvalwater met chemicaliën lozen in rivieren of meren. Blootstelling aan deze giftige stof kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals geheugenverlies, verlamming en in extreme gevallen zelfs overlijden. 

Er is ook een milieuvriendelijker manier om bamboetextiel te produceren, namelijk de mechanische methode. Daarbij wordt de bamboe eerst vermalen en verhit, waarna natuurlijke enzymen het materiaal afbreken tot een vezelrijke massa die tot garen wordt gesponnen. Dit proces is minder belastend voor het milieu, maar kost meer tijd en moeite, waardoor het zelden wordt toegepast.

Uit onderzoek van de Keuringsdienst van Waarde blijkt dat veel fabrieken in China niet zorgvuldig omgaan met deze schadelijke stoffen. Dit leidt tot serieuze risico’s voor mens, dier en milieu. Merken verwijzen graag naar keurmerken om duurzaamheid aan te tonen, maar die bieden niet altijd voldoende controle. Chemisch afval belandt in China nog te vaak in de natuur, ongeacht certificering.

De chemische verwerking van bamboe tot textiel is sterk vervuilend en schadelijk voor de mens. Toch blijft bamboe populair vanwege zijn duurzame imago. De vaak genoemde antibacteriële en hypoallergene eigenschappen zijn echter misleidend: door het intensieve chemische proces blijven die eigenschappen niet behouden. 

Via een gesloten systeem is het mogelijk om bamboetextiel op een milieuvriendelijkere wijze te produceren, waarbij de gebruikte chemicaliën worden opgevangen en hergebruikt. Zo belanden schadelijke stoffen niet in het milieu. Sommige fabrikanten passen deze methode al toe. Hoewel nog beperkt, maken sommige producenten hier al gebruik van.